TPz 1 Fuchs

16 t (bojowa) 10 km/h (w wodzie)

Transportpanzer 1 „Fuchs” (spośród niem. Lis) – język Goethego okrężny transporter opancerzony.

Transportery Fuchs weszły na wyposażenie Bundeswehry w roku 1979 stając się obok transportera M113 podstawowym środkiem transportu piechoty na polu walki. Na podstawie transportera Fuchs opracowano wiele wersji specjalistycznych. Szczególnie ceniony jest wóz w wariancie rozpoznawania skażeń NBC, który jest zaliczany do najlepszych pojazdów tego typu na świecie.

Fuchsy sukcesywnie począwszy od 2009 roku zastępowane są w armii niemieckiej przez nowsze transportery Boxer.

Historia

Powstała po II wojnie światowej Bundeswehra, w początkowym okresie do transportu żołnierzy na polu walki używała amerykańskich transporterów opancerzonych Halftrack oraz brytyjskich Universal Carrier. W roku 1960 Bundeswehra przyjęła na wyposażenie nowoczesne amerykańskie transportery opancerzone M113, wkrótce też rozpoczęto poszukiwania transportera kołowego .

Określanie głównych założeń zakończono w roku 1963, a w roku 1964 Ministerstwo Obrony RFN złożyło oficjalne zamówienie na następujące pojazdy koło

W roku 1969 przedstawiono ostateczne wymagania dla pojazdu w układzie 6×6. Pojazdem bazowym miał być transporter piechoty i w oparciu o niego miały powstać wersje specjalistycznie. Transporter piechoty miał odpowiadać m.in. następującym wymagani

• układ jezdny 6×6 o nacisku na jedną oś rzędu 4 ton
• zdolność pływania
• wyposażenie w system ochrony NBC
• przystosowanie do transportu 10 żołnierzy lub ładunku o masie min. 2 t.

Po przeprowadzeniu testów opracowanych prototypów oznaczonych jako LG493 (Daimler-Benz) i Lkw 6×6 (wspólne biuro konstrukcyjne) uznano wyższość konstrukcji LG493. Po przeprowadzeniu kolejnych testów wojskowych przez Bundeswehrę uznano, że pojazd LG493 spełnia jej wymagania w zakresie mobilności, ochrony przed ostrzałem i odłamkami oraz ładowności.

Dostawy nowych transporterów Transportpanzer 1 „Fuchs” dla Bundeswehry rozpoczęto w roku 1979. Pierwsze zamówienie opiewało na 966 sztuk z zamiarem produkcji ok. 160 pojazdów rocznie. Produkcją pojazdów zajęła się firma Thyssen-Henschel.

Konstrukcja

Kadłub pojazdu podzielono na trzy przedziały: kierowania, napędowy i desantowy. Wymiary przedziału desantowego wynoszą 3,2×2,5×1,25 m (długość, szerokość, wysokość). Opancerzenie kadłuba zapewnia ochronę przed ostrzałem z broni strzeleckiej oraz odłamkami pocisków artyleryjskich. Z przodu pojazdu umieszczona jest szyba pancerna, przez którą kierowca i dowódca obserwują przestrzeń przed wozem. W razie potrzeby szyba zasłaniana jest osłoną pancerną i wtedy do obserwacji używane są peryskopy. W wyniku doświadczeń wyniesionych z misji ONZ w Somalii i Jugosławii opracowano system dodatkowego opancerzenia pojazdu, który znacząco zwiększa poziom ochrony. Pojazdy z nowym opancerzeniem po raz pierwszy użyto podczas misji IFOR w Bośni.

Przedział desantowy żołnierze mogą opuścić przez dwuczęściowe drzwi umieszczone z tyłu pojazdu.

Pojazd napędzany jest silnikiem wysokoprężnym z turbodoładowaniem Mercedes Benz OM402A o mocy 320 KM przy 2500 obr./min. Silnik jest zintegrowany z układem napędowym, ponadto możliwa jest wymiana całego tego segmentu w czasie 30 minut. Zastosowana skrzynia biegów posiada sześć biegów do przodu i jeden wstecz.

W wodzie pojazd napędzany jest przez dwa pędniki wodne umieszczone za tylnymi kołami. Prędkość pojazdu w wodzie regulowana jest obrotami silnika, a pędniki są obracane co umożliwia skręcanie w wodzie. Pokonywanie przeszkód wodnych ułatwia falochron podnoszony hydraulicznie.

Pojazd posiada układ przeciwpożarowy, który obejmuje tylko przedział napędowy i składa się z z dwóch butli wypełnionych Halonem 1211 (każda o masie 5,5 kg).

Pl

Warianty i modyfikacje

Warianty wojskowe

• LG493 – prototyp opracowany przez firmę Daimler-Benz w latach 60. XX wieku
• TPz 1 Fuchs – wariant podstawowy przyjęty do Bundeswehry (transporter opancerzony)
• Pojazd dowodzenia FüFu – wariant dowódczy z rozbudowanym systemem łączności, wyposażony w generator o mocy 5 kW
• Pojazd sanitarny – wariant sanitarny zdolny przewozić czterech rannych leżących lub leżących leżących i czterech siedzących
• Pojazd ze stacją zakłócającą Hummel VHF JAMMER – stacja zagłuszająca. Pojazd nie wyposażony w pędniki
• Pojazd walki elektronicznej HELAS – wariant przeznaczony do walki elektronicznej. Pojazd nie wyposażony w pędniki
• Pojazd z namiernikiem radiowym GSP 3601 HF/VHF, pojazd nie wyposażony w pędniki
• Pojazd z radarem RASIT – samobieżny radiolokator artyleryjski
• SpürFuchs – pojazd rozpoznania skażeń NBC. Pojazd ten jest używany w US Army pod nazwą M93 Fox
• Pojazd ochrony lotnisk – wersja wyposażona w jednoosobową wieżę TS-15 z armatą kal. 20 mm i karabinem maszynowym kal. 7,62 mm. Wzmocniono, także przednie przednie opancerzenie
• Wóz inżynieryjny – pojazd przeznaczony do przewozu saperów, min i sprzętu do rozminowywania
• Wóz z radarem RATAC – pojazd prototypowy

Warianty cywilne

• Redfox – pojazd pożarniczy
• Smartfox – pojazd analizy zanieczyszczeń i skażeń środowiska
• Recofox – pojazd przeznaczony do prac w ciężkich warunkach terenowych

Modyfikacje

• Fuchs 8×8 – prototyp transportera Fuchs w układzie 8×8 opracowany dla armii holenderskiej. Projekt nie wyszedł poza stadium prototypu.
• Fuchs 2 – zmodernizowany pojazd opracowany na podstawie transportera Fuchs przez firmę Rheinmetall Landsysteme. Testy transporterów Fuchs 2 rozpoczęto w roku 2001, a pierwszy zmodernizowany pojazd w wariancie NBC dostarczono do odbiorcy wojskowego (Zjednoczone Emiraty Arabskie) w roku 2007.

Użytkownicy

• Bundeswehra (od 1979)
• 10 pojazdów zmodernizowanych do potrzeb wenezuelskiej armiiBrak systemu NBC, zamontowana wyciągarka i system klimatyzacyjny (od 1983)
• US Army i USMC – zamerykanizowany wariant SpürFuchs pod nazwą M93 Fox i M93A1 FoxZmodernizowana wersja wprowadzona pod koniec lat 90., produkowany w USA
• 30 pojazdów w wariancie NBC (od 1991).
• m.in. pojazd walki elektronicznej HELAS (od 1993)
• British Army – pojazdy w wariancie NBC